اولین گزارش از وقوع Fusarium avenaceum از باقلا در ایران

در فروردین ماه سال 1392طی بازدیدی ازمزارع باقلا(Vicia faba L.)در شهرستان طارم، استان زنجان، گیاهانی با علائم شدید پژمردگی مشاهده گردیدند. با بررسی اولیه ریشه و طوقه بسیاری از این گیاهان، توده های نارنجی رنگ لعابی در لابلای ریسه  های سفید رنگ بر سطح ریشه مشاهده شد. با بررسی میکروسکوپی، مشخص گردید که این توده های نارنجی رنگ، اسپورودوکیوم های متعلق به جنس Fusariumبودند.کشت تک اسپور از این توده ها انجام گرفت و قارچ مذکور بر اساس ویژگی‌های رشدی بر محیط کشت‌های PDA و CLA و نیز مشخصات میکروسکوپی ماکرو‌کنیدیوم‌ها و میکروکنیدیوم‌ها بر اساس کلید‌های معتبر شناسایی گونه‌های فوزاریوم (Leslie and Summerell 2006; Gerlach and Nirenberg, 1982) به عنوان(Fries) SaccardoFusarium avenaceum تشخیص داده شد. مشخصات این گونه به این شرح بود: سرعت رشد در محیط کشت PDA بالا بوده و پرگنه متراکم سفید رنگی تشکیل داد که رنگ آن از پشت تشتک پتری، ، نارنجی مایل به قرمز بود. اسپورودوکیوم‌های نارنجی رنگ اغلب در مرکز پرگنه به فراوانی تشکیل شدند. اسپورودوکیوم‌های نارنجی رنگ هم‌چنین به فراوانی در محیط کشت CLA تشکیل گردیدند. ماکرو کنیدیوم‌ها باریک و کشیده، راست تا کمی خمیده با دیواره‌های عرضی باریک بوده و دارای سه الی پنج دیواره عرضی بودند. سلول انتهایی آنها باریک و نوک‌تیز و کمی خمیده و سلول پایه، دارای فرورفتگی پشتی و تا حدودی پا شکل بود. ماکروکنیدیوم‌های تشکیل شده در اسپورودوکیوم‌های تشکیل شده روی CLA طویل‌تر و باریک‌تر از ماکروکنیدیوم‌های تشکیل شده در مزرعه بودند و طول و عرض 42-5/67 (55) × 5/2 – 5 (3/3) میکرو نداشتند.. میکروکنیدیوم‌ها و مزوکنیدیوم ها دوکی شکل دارای یک، دو یا سه دیواره عرضی بوده و اغلب به صورت انفرادی روی منوفیالیدها و پلی فیالیدها تشکیل شدند. در ادامه این تحقیق، آزمون بیماری‌زایی این گونه روی رقم برکت باقلا در گلدان‌هایی حاوی خاک مزرعه، ماسه و کود حیوانی به نسبت 1/1/1 تحت شرایط گلخانه (دمای متوسط 24 دزجه سانتی‌گراد و نور طبیعی خورشید)، با استفاده از روش مایه تلقیح گندم بر اساس روش برگس و همکاران (Burgess et al. 1994) انجام شد و علائم شدید بیماری روی ریشه و اندام‌های هوایی پس از گذشت 12 روز ظاهر گردید (شکل 1). F. avenaceumیکی از گونه‌های خسارت‌زا روی باقلا در جهان است. این اولین گزارش از جداسازی و تعیین بیماریزایی این گونه روی باقلا در ایران می‌باشد.